Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ

  

Ο Μάνος Καρκαλέμης είναι φίλος μου και τυγχάνει ιδιοκτήτης ενός από τους καλύτερους χώρους ψυχαγωγίας στην Αθήνα. Στο μαγαζί του στη Νέα Φιλαδέλφεια, μπορείς να παίξεις μπιλιάρδο, πινγκ πονγκ, σουμπούτεο ( ναι ρε φίλε, Σουμπούτεο !!!)  και darts. Μου έστειλε το παρακάτω κείμενο το οποίο καταχωρώ αυτούσιο.

 = = = =

Όχι, δε πρόκειται για ημερολόγιο καταστρώματος. Απλούστατα είναι η πρώτη -και πιθανότατα τελευταία- φορά που αποφάσισα να αποτυπώσω κάποιες σκέψεις μου για το τεράστιο ζήτημα της πανδημίας, το οποίο όλοι βιώνουμε, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο. Θα εξηγήσω ευθύς αμέσως γιατί το λέω αυτό, καθότι αυτός είναι άλλωστε και ο άξονας πάνω στον οποίο αποφάσισα να αναλύσω τις σκέψεις μου. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω προκαταβολικά τον Suspect για τη φιλοξενία του κειμένου μου, ειδικά μάλιστα αν τυγχάνει να διαφωνεί με ορισμένα σημεία αυτού.

Σε ό,τι διαβάσεις παρακάτω δεν πρόκειται να βρεις άποψη αναφορικά με το πόσο φονικός είναι ο ιός, πόσο εύστοχα ή άστοχα είναι τα μέτρα περιορισμού που έχουν επιβληθεί κτλ. Αυτά έχουν πολυποίκιλες ερμηνείες, οι οποίες και διαφέρουν ριζικά από άτομο σε άτομο. Έχω την αίσθηση ότι έχω ακούσει τις περισσότερες εξ' αυτών και το μόνο που θα πω είναι ότι σέβομαι απεριόριστα τη γνώμη του καθενός, όσο κι αν διαφωνώ πιθανώς με αυτή. Είναι αναφαίρετο δημοκρατικό δικαίωμα του καθενός να πιστεύεις το οτιδήποτε, οπότε το ίδιο ασφαλώς (πρέπει να) συμβαίνει και σε αυτή την περίπτωση. Οπότε είναι τουλάχιστον δυσάρεστο το ότι έχουμε φτάσει να έχουμε χωριστεί σε… κοβιντομάχους και κοβιντολάτρες. Σε αυτό το παιχνίδι, έχω αποφασίσει εξ’ αρχής ότι δεν θα λάβω μέρος.

Η παρούσα τοποθέτησή μου έχει να κάνει με το οικονομικό σκέλος, όπου εκεί ΔΕΝ υφίστανται παρερμηνείες και διαφορετικές απόψεις, αφού πρόκειται περί αριθμών, οι οποίοι και, όπως συνηθίζεται να λέγεται, είναι αμείλικτοι. Όπως θα κατανοήσεις μάλιστα στην πορεία, το σκέλος αυτό ΦΥΣΙΚΑ και -μπορεί να- έχει, έστω και σε κάποιο βαθμό, σχέση και με τη γνώμη που καθείς εκφράζει για τα μέτρα που έχουν ληφθεί.

Στη συνέντευξη που είχα παραχωρήσει προ περίπου 6 μηνών στον καλό φίλο Suspect, σε μία αποστροφή του λόγου μου είχα εκφράσει το παράπονο αναφορικά με το ότι η πολιτεία, με αφορμή την πανδημία, δυστυχώς απέδειξε, με εμφατικό, τολμώ να πω, τρόπο, ότι οι πολίτες που αποτελούν το εργατικό δυναμικό τούτης εδώ της χώρας (δημόσιοι υπάλληλοι, εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, ελεύθεροι επαγγελματίες) στα μάτια της είναι παιδιά… διαφορετικών Θεών. Τους συνταξιούχους τους αφήνουμε στην ησυχία τους, αυτοί προλάβανε να βγάλουν σύνταξη, πάλι καλά για τους ίδιους.

Ας δούμε λοιπόν τι συνέβη στην πρώτη “καραντίνα”, του διαστήματος Μαρτίου-Μαΐου 2020. Οι δημόσιοι υπάλληλοι συνέχιζαν να πληρώνονται κανονικότατα από το δημόσιο, δίχως να εργάζονται, παίρνοντας κάθε μήνα αμετάβλητο το σύνολο του μισθού τους. Εξυπακούεται ότι, την ίδια στιγμή, ήταν και ασφαλισμένοι από το κράτος-εργοδότη τους. Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα λαμβάνανε 534€ ανά μήνα, προκειμένου να καλύψουν με αυτά τα έξοδα του σπιτιού και της οικογενείας τους (ενοίκιο, ΔΕΚΟ, super market) και μόνο αυτά. Ήταν επίσης πλήρως ασφαλισμένοι, αφού το κράτος είχε επωμιστεί (και) αυτό το κομμάτι, απαλλάσσοντας τόσο τους ίδιους, όσο και τους εργοδότες τους, από την καταβολή οιουδήποτε ποσού προς τα ταμεία του ΙΚΑ. Την ίδια ώρα οι ελεύθεροι επαγγελματίες λαμβάνανε 534€ μηνιαίως, με τα οποία έπρεπε να καλύψουν

α) τα έξοδα της οικογενείας τους (ενοίκιο, ΔΕΚΟ, super market)

β) τα έξοδα της κλειστής επιχείρησής τους

γ) την ασφάλισή τους

Βλέπεις, εκτός όλων των άλλων, οι συγκεκριμένοι, σε αντίθεση με τους προηγουμένους, οφείλανε να συνεχίσουν να καταβάλουν στο ΕΦΚΑ το ποσό της μηνιαίας ασφάλισής τους! ΑΝ το καταβάλανε εγκαίρως, όπως στην προ-πανδημίας εποχή, ήταν μειωμένο κατά 25%, αν το αφήνανε για αργότερα, το ποσό έμενε αμετάβλητο.

Με λίγα λόγια δηλαδή, ελεύθερος επαγγελματίας που ασφαλιζόταν στην πρώτη κλάση του ΕΦΚΑ, με αυτά τα 534€ έπρεπε να καλύψει, πέραν από τα έξοδα της οικίας του, το 60% του ενοικίου της επιχείρησής του (600€ αντί 1000€, 1200€ αντί 2000€ κ.ο.κ), το ΕΦΚΑ του (220-25%=165€, για την κατώτατη κλάση), καθώς και τα υπόλοιπα έξοδα της επιχείρησής του, π.χ. τη ΔΕΗ, η οποία μάλιστα μέχρι να τον απαλλάξει από τα έξοδα καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού, έφτασε Νοέμβριος, οπότε και η απαλλαγή έγινε αναδρομικά, αλλά με τους λογαριασμούς να τρέχουν και μοιραία να πρέπει να έχουν εξοφληθεί μέχρι τότε.

ΜΗΠΩΣ έπρεπε να βάλει κι από την τσέπη του; ΜΗΠΩΣ σου φαίνεται ότι μεταξύ των τριών τους, υπήρξε… το κορόιδο της παρέας; Περίμενε όμως, δεν τελειώσαμε.

Πάμε στη δεύτερη “καραντίνα”, αυτή που βιώνουμε ακόμη και τώρα. Για τους δύο πρώτους (δημοσίους υπαλλήλους, ιδιωτικούς υπαλλήλους), η κατάσταση παρέμεινε απολύτως η ίδια. Για τους τρίτους όμως (ελεύθερους επαγγελματίες), το κράτος, αναγνωρίζοντας το λάθος που είχε πράξει κατά το διάστημα Μαρτίου-Μαΐου, κυρίως εις βάρος όσων είχαν επιχειρήσεις με “βαριά” έξοδα, θέσπισε την επιστρεπτέα προκαταβολή, αντί της μηνιαίας καταβολής χρημάτων.

Βέβαια επιστρεπτέες προκαταβολές είχαν υπάρξει και κατά την πρώτη καραντίνα, τρεις για την ακρίβεια, οπότε στη δεύτερη “καραντίνα” συνεχίσαμε από την επιστρεπτέα 4 και έπειτα. Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ τους είναι ότι οι τρεις πρώτες προκαταβολές ήταν συμπληρωματικές των 534€ μηνιαίως, με το ποσό που ελάμβανε κάποιος να πρέπει να επιστραφεί ολόκληρο, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο του 2022, ενώ τα ποσά από την επιστρεπτέα 4 και κάτω, προβλέπεται να επιστραφούν κατά το ήμισυ, αλλά 534€ κάθε μήνα, γιοκ.

Ας μην ασχοληθούμε με μεγάλες επιχειρήσεις, που λαμβάνουν 8.000€ (αλλά και 15.000 στην επιστρεπτέα 4), αυτές μάλλον δεν έχουν πρόβλημα επιβίωσης στη δεύτερη αυτή “καραντίνα”. Πάμε κατευθείαν στην τρίτη κατηγορία. Ελεύθερος επαγγελματίας που απασχολεί 1 έως 5 υπαλλήλους, έλαβε 4.000€ στην επιστρεπτέα 4 και από 2.000€ σε επιστρεπτέα 5 και επιστρεπτέα 6. Από το συνολικό ποσό των 8.000€, τα μισά, όπως είπαμε, είναι δανεικά και θα καλεστεί να τα επιστρέψει από τον Ιανουάριο 2022 κι έπειτα.

Συνεπώς έχει λάβει 4.000€ για το διάστημα Νοέμβριος 2020-Φεβρουάριος 2021. Για το ίδιο διάστημα, έχει καλεστεί να καταβάλλει 220€ x 4= 880€ για το ΕΦΚΑ του (ναι, καλά κατάλαβες, πλέον δεν υφίσταται ούτε η μείωση του 25% για την έγκαιρη πληρωμή του!). Αυτή τη φορά όμως, έχει απαλλαχθεί πλήρως από το έξοδο του ενοικίου της επιχείρησής του, το οποίο έχει αναλάβει το κράτος να καταβάλλει στους ιδιοκτήτες, στο 80% της προ-πανδημίας ποσού. Άρα έχει στα χέρια του 3120€ (ή, αν προτιμάς, 780€ ανά μήνα), για να καταφέρει με αυτά να ταΐσει την οικογένειά του επί 4 μήνες, να πληρώσει τους λογαριασμούς της οικίας του, καθώς και τα υπόλοιπα έξοδα της επιχείρησής του.

«Ε τότε προς τι η ένσταση ρε Μάνο, δεν είναι καλύτερα 780€, δίχως ΕΦΚΑ και ενοίκιο, αντί 534€ με αυτά μέσα;», θα μου πεις εσύ τώρα. Φυσικά και είναι καλύτερα, θα σου απαντήσω, υπό την έννοια ότι αυτή τη φορά θα βάλει λιγότερα από την τσέπη του (γιατί, πίστεψέ με, ούτε τώρα του φτάνουν τα χρήματα). Ξεχάσαμε όμως κάποιον, ο οποίος, απολύτως δικαιωματικά, παίρνει τον τίτλο του Νο 4 τη τάξει, όχι μόνο όσον αφορά το ποσό που θα πάρει, αλλά και το πώς θα καταφέρει να τα βγάλει πέρα.

Καλώς ή κακώς, ευτυχώς ή δυστυχώς, υπάρχει και εκείνος ο ελεύθερος επαγγελματίας που δραστηριοποιείται δίχως να απασχολεί υπαλλήλους. Ας δούμε τι έλαβε αυτός μέχρι τώρα. 2.000€ στην επιστρεπτέα 4 και από 1.000€ στις επιστρεπτέες 5 και 6. Με απλούς αριθμούς, 2.000€ μη επιστρεπτέα χρήματα για το τετράμηνο, δηλαδή 1120€, πλέον καταβολής ΕΦΚΑ από μεριάς του. Στη δική του περίπτωση οφείλει να τα φέρει όλα βόλτα μηνιαίως με… 280€. Για αυτόν το κράτος εξακολουθεί να αδιαφορεί επιδεικτικά για το πώς θα τα καταφέρει. Ίσως σκέφτεται ότι, ειδικά αυτός, έχει πολλά στην τσέπη και δεν έχει και πολλή ανάγκη. Ίσως τον σκεφτεί σε… επόμενη ενδεχόμενη “καραντίνα”. Ή ίσως θεωρεί ότι αυτός πρέπει να μπει στη διαδικασία να χρωστάει από το 2022 κι έπειτα…

Για να ολοκληρώσω λοιπόν τη σκέψη μου, αν μπορούσα να ρωτήσω κάποιον από το κυβερνητικό επιτελείο, θα ζητούσα απαντήσεις στα εξής:

1. Γιατί στην πρώτη καραντίνα αποφασίσατε ο ελεύθερος υπάλληλος να ζει με (μίνιμουμ) 800€ τον μήνα, ο ιδιωτικός με 534€ και ο ελεύθερος επαγγελματίας… να μην ζει;

2. Γιατί οι δύο πρώτοι (ορθότατα) ΔΕΝ πληρώνανε το ΙΚΑ τους, αλλά ο τρίτος έπρεπε να το πληρώνει; ΟΚ, τον γέννησε άλλη μάνα αυτόν, το ξέρουμε, αλλά τέτοιος διαχωρισμός πια;

3. Γιατί, εν συνεχεία, όχι μόνο εξακολουθήσατε να κάνετε την ατυχέστατη διάκριση εις βάρος του τρίτου, αλλά κόψατε και το 25% της μείωσης για την έγκαιρη πληρωμή του ΕΦΚΑ; Επειδή είχε… και περίσσεμα από τα χρήματα που είχε λάβει μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου;

4. Γιατί ουσιαστικά αποφασίσατε να τιμωρήσετε τον άνθρωπο που δραστηριοποιείται καθημερινά ο ίδιος στην επιχείρησή του;

5. ΑΝ, λέω ΑΝ (που δεν το πιστεύω, αλλά ποτέ δε ξέρεις), στην επιστρεπτέα 7 υλοποιηθεί αυτό που κυκλοφορεί σιγά σιγά δεξιά κι αριστερά, περί καταβολής ενός μέρους του ποσού υπό μορφή κουπονιών, που θα μπορούν κυρίως να χρησιμοποιηθούν εν συνεχεία στην οικονομική σχέση του καθενός μας με το κράτος, ΜΗΠΩΣ -απολύτως δικαιωματικά- θα νιώσει δικαιωμένος ο αρχηγός ενός κόμματος της παρούσης βουλής;

Και κάτι τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό, όσο και περίεργο:

6. Γιατί επιτρέπατε, μέχρι πρόσφατα, σε επιχειρήσεις που λειτουργούν να βγάζουν την ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ημέρα εκάστου μήνα σε αναστολή όσα άτομα θέλανε, π.χ. τους 9 από τους 10 υπαλλήλους και όχι από την πρώτη ημέρα, όπως και θα έπρεπε; Δεν ήταν σημαντικό για τo ταμείο του κράτους να μπουν 9 εισφορές ΙΚΑ;

Αν εσύ που ξόδεψες τόσο χρόνο για να διαβάσεις το παρόν κείμενο, νομίζεις ότι αυτό έχει την παραμικρή πολιτική-κομματική χροιά, λυπάμαι, αλλά δε κατάλαβες απολύτως τίποτα. Για να είμαι απόλυτα σωστός, νομίζω ότι και οι άλλοι υποψήφιοι κυβερνήτες θα είχαν κάνει εξίσου χοντρά λάθη, σαν τα προαναφερθέντα, μη σου πω και χειρότερα.

Αν εξακολουθείς να θεωρείς ότι περνάμε όλοι την πανδημία με τον ίδιο τρόπο, ότι “βάζουμε πλάτη” εξίσου και ότι η άποψη του καθενός σε πολλές περιπτώσεις δεν (γίνεται να) επηρεάζεται κι από τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καλείται να επιβιώσει, εγώ το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να πάω πάσο.

Προσωπικά ξέρεις τι καταλαβαίνω, ή μάλλον μου δώσανε να καταλάβω, για μία ακόμη φορά; Πόσο βολικό είναι τελικά να είσαι δημόσιος υπάλληλος σε τούτη εδώ τη χώρα που ονομάζεται Ελλάδα, ασχέτως του αν ο πρωθυπουργός της λίαν προσφάτως προέτρεψε τους νέους να δραστηριοποιηθούν στην ελεύθερη αγορά. Θα έπρεπε -τουλάχιστον- να τους πει και πώς θα τους αντιμετωπίζει η πολιτεία στα (πολύ) δύσκολα…

Μάνος Καρκαλέμης