ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Όταν πρέπει να μην έρθουμε σε κόντρα με κάποιον που πιθανώς να εχει αντίθετη αποψη από εμας και το θέμα κάνει τζιζ, το κλισέ είναι έτοιμο και χρησιμοποιείται επι σειρά ετων.

«Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι, το θέμα εχει πολλές πλευρές, η αλήθεια είναι κάπου ανάμεσα» και έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο.

Υπάρχουν κάποιες σημαντικές διαφορές όταν μιλάμε για την τηλεόραση και τον αθλητισμό.

Άλλο η τηλεόραση και ο αθλητισμός και άλλο η τηλεόραση και ο πρωταθλητισμός.

Άλλο η τηλεοραση και το ποδόσφαιρο και άλλο η τηλεόραση και το πινγκ-πονγκ.

Άλλο η κρατική τηλεόραση και άλλο η ιδιωτική τηλεόραση.

Άλλο το σκάκι και άλλο το ουισκάκι.

Η τηλεόραση στον αθλητισμό δεν είναι κάτι καινούριο ουτε είναι κάτι που βλεπουμε να ορθώνεται ξαφικά μπροστά μας. Πιθανη επιβλαβής σχέση θα υπήρχε μόνο αν τα μεγεθη ηταν αντίθετης φοράς. Μιλάμε όμως για τα κατεξοχήν στοιχεία μαζικής ενασχόλησης οπότε οι σχέσεις δεν είναι μόνο στοργής αλλα και …ειδεχθούς πάθους!

Το πώς ο αθλητισμός οφελεί την τηλεόραση είναι προφανές και δεν χρειάζεται κβαντομηχανική ανάλυση. Ο αθλητισμός γεμίζει τον τηλεοπτικό χρόνο με ένα προϊον που εχει εξασφαλισμένη τηλεθέαση, με διαφημιζόμενους που θέλουν να προβληθούν σε αυτόν τον δεδομένο τηλεοπτικό χρόνο πληρώνοντας ακριβά και η τηλεόραση διευρύνει αυτόν τον πολύτιμο και …πολύευρω χρόνο με ρεπορτάζ, pregame show, συντεύξεις, ρετρο βιντεο, αναλύσεις, ανταποκρίσεις,  τα νεα της τελευταίας στιγμής και λογιων λογιών εκπομπές από το στοίχημα μέχρι τα talk shows. Παράπλευρα, ενας ολόκληρος κόσμος βρίσκει δουλειά, αντικείμενο εργασίας και λόγο ύπαρξης είτε ως σχολιαστής, είτε ως ρεπόρτερ είτε ως ειδικός-παλαίμαχος, είτε ως ανταποκριτής πάγκου είτε ως καμεραμαν και λοιπά τηλεοπτικά.

Η τηλεόραση εχει δυο αθλητισμούς. Το ποδόσφαιρο και όλα τα άλλα. Αντε να εξαιρέσω το μπάσκετ ( και αυτό μόνο για τον τελικό της ευρωλίγκα ή τους τελικούς στα play off ή για ακόμα λιγότερους πιστούς, τους τελικούς του ΝΒΑ)  αλλα και στη χώρα μας και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το ποδόσφαιρο εχει τον πρώτο λόγο. 

Στην Ελλάδα η τηλεόραση εχει κατηγορηθεί για το ποδοσφαιρικό της κομμάτι ότι αφενός συντελεί στη διαιτητολογία αφετέρου ότι αφαιρεί οπαδούς από το γήπεδο.

Και στις δυο περιπτώσεις η λογική κάνει πάρτι.

Σε ότι αφορα τη διαιτησία, αν δεν ήταν τοσο ύποπτη και αν τα ανθρωπινα λάθη δεν είχαν τη συχνότητα των σεισμών στην Ιαπωνία, δεν νομίζω πως η τηλεόραση θα είχε εικόνα  να προβάλλει.

Οι οπαδοί, αν τους εμπνέει η ομάδα τους πάνε στο γήπεδο ανεξαρτήτως τηλεοπτικής μετάδοσης. Το Καραϊσκάκη γεμίζει, ο Παναθηναϊκός στην Ευρώπη κάνει συνήθως sold out, στην Τούμπα και στο Χαριλάου ειδικά τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη προσέλευση και παρά την απογοήτευση τους οι οπαδοί της ΑΕΚ ηταν 50.000 στο ΟΑΚΑ με τον Ολυμπιακό. Οι ομάδες που ούτως ή άλλως εχουν το κοινό τους, δεν επιρεάζονται από την τηλεοπτική μετάδοση ισα ισα εχουν το κίνητρο να πάνε να δημιουργήσουν ατμόσφαιρα για την οποια «θα μιλάει ολη η Ελλάδα»

Η τηλεόραση στον αθλητισμό εξυψώνει την αλήθεια και τη δημοκρατία. Η εικόνα είναι αδιάψευστος μάρτυρας και το θέαμα τίθεται στην κρίση του καθένα. Πόσες και πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει για αστέρες του παρελθόντος που θα θέλαμε να τους δούμε για να κάνουμε τις σχετικές συγκρίσεις;

Ακούμε διηγήσεις, γοητευτικές ιστορίες, στρατευμένες πολλές φορές απόψεις,  αλλα τι από αυτά είναι αλήθεια και τι είναι η θεοποίηση του παρελθόντος από τους μεγαλυτέρους;

Ο Αντώνης Πανούτσος στη συνέντευξή που μου έδωσε, είπε:

«Πιστευω πως αδικουνται καταφορα οι νεοι ποδοσφαιριστες. Οι τεχνικες ενεργειες τους είναι πολύ πιο γρηγορες και δεν φαινονται από το γηπεδο και στην τηλεοραση το καταλαβαινεις μετα το δευτερο replay. Ενώ τοτε ο Νεστοριδης ας πουμε εκανε το κολπο, αλλα τοσο αργα που το καταλαβαιναν ολοι.»

( Ολόκληρη η συνέντευξη εδώ: http://suspect-enjoys-the-silence.blogspot.com/2009/07/blog-post_06.html )

Πόσοι παλιοί είναι αυτοί που θα καταθέσουν αντίστοιχη άποψη;

Η τηλεόραση στο ποδόσφαιρο μας άνοιξε τα μάτια. Βλέπαμε το ελληνικό πρωτάθλημα και πιστεύαμε ότι παρακολουθούσαμε ποδόσφαιρο μέχρι να έρθει στους δέκτες μας εν αφθονία και όχι με «φάσεις και γκολ» το ισπανικό, το αγγλικό και το γερμανικό πρωτάθλημα.

Πόσοι και πόσοι σύλλογοι δεν εχουν ωφεληθεί από τα περίφημα τηλεοπτικά δικαιώματα; Αν είχε γίνει σοβαρή διαχείριση, τουλάχιστον το ποδόσφαιρο μας θα είχε πολύ καλύτερο επίπεδο. Η ευκαιρία χάθηκε όμως με τον πακτωλό που έπεσε επι alpha digital. Μεγάλες ανάσες έδωσε πέρυσι η κρατική τηλεόραση στις ομάδες μπάσκετ όταν πήρε τα δικαιώματα της Α1.

Βέβαια τίποτα δεν πάει μόνο του. Με την τηλεόραση στήθηκε μια βιομηχανία μάρκετινγκ και πωλήσεων κατασκευάζοντας αστέρες, φίρμες, διαφημίσεις. Ενας τεράστιος κύκλος κατανάλωσης προϊοντων γιατί το φοράει ο ταδε ή ο δείνα αθλητής που το είδα στην τάδε διαφήμιση.  Οι απανταχού σταρς ως διαττοντες αστέρες φτιάχνουν εικόνες που προβάλλονται συνεχώς και ο δρόμος τους είναι στρωμένος με εκατομμύρια ευρώ.

Είναι θέμα καθαρά ατομικής διαχείρισης και για τον τηλεθεατή αλλά και για τον σταρ το πώς θα αξιοποιήσει την εικόνα. Το μέσο εχει θετική επίδραση ως προς την ανάπτυξη και διεύρυνση ενός αθλήματος στον κοινωνικό ιστο αλλα και την αρχειοθέτηση ιστορικών αθλητικών στιγμών.

Σε ότι αφορά τα υπόλοιπα αθλήματα και πάλι η τηλεοπτική προβολή έστρεψε, εστω λιγότερα, βλέμματα και ενδιαφέρον. Αναλογιστείτε τι γνωρίζαμε για την αρση βαρών. Όταν ο φακός έβαλε στα σπίτια μας τις φωνές του Ιακώβου, την ψυχραιμία του Κάχι και τη μαχητικότητα του Πύρρου με τα μετάλλια τους, πολλά παιδιά πήγαν στα γυμναστήρια να κάτσουν κάτω από τη μπάρα. Ναι μεν οι διακρίσεις είναι αυτές που προκάλεσαν το ενδιαφέρον αλλα κάποιος τις έδειξε. Κάποιος τις πρόβαλλε. Αρκετές φορές κάποιος τις υπερπρόβαλλε.

Η τηλεόραση προβάλλει γεγονότα, καλλιεργεί ενδιαφέρον αλλά και καταστρέφει. Ρωτήστε τον Τζέκο, τον Κεντέρη και την Θάνου.

Η σχέση πάθους τηλεόρασης και αθλητισμού έχει μια βάση στήριξης και λέγεται όπως σε ολες τις επιχειρήσεις, κέρδος. Ο πρωταθλητισμός εχει ανάγκη την τηλεόραση και αντιστρόφως. Ότι δεν εχει εμπορικό κέρδος, δεν πολύ-προβάλλεται [ΣΣ σάμπως υπάρχουν και δημοσιογράφοι που να το κατέχουν ώστε να μπορούν να υποστηρίξουν την τηλεοπτική μετάδοση;] Ο αθλητισμός για τις μάζες μόνο έμμεσα μπορεί να ωφεληθεί. Να βλέπεις τον γυμνασμένο αθλητή και να πας στο γυμναστήριο να του μοιάσεις. Να παρακολουθήσεις έναν αγώνα πινγκ – πονγκ, να σου αρέσει και να πας να γραφτεις σε έναν σύλλογο. Η τηλεόραση προβάλλει τον αθλητισμό από τον οποιο μπορεί να βγάλει κέρδος. Όχι από τον οποιονδήποτε αθλητισμό. Εκτος και αν έχουμε μια διάκριση οπότε «αναγκαστικά» θα πέσουν τα φώτα της δημοσιότητας. Εστω και με αυτόν τον αντίστροφο τρόπο υπάρχει θετικό αποτέλεσμα. Δεν μπορώ να κατηγορήσω την ιδιωτική και τη συνδρομητική τηλεόραση. Βαριέμαι τα ευχολόγια τύπου «μακάρι να υπήρχε προβολή σε όλα τα αθλήματα». Αυτός που πληρώνει για τηλεόραση, πληρώνει γιατί εχει τους αγώνες της αγαπημένης του ομάδας στο ποδόσφαιρο και όχι στο μπάντμιντον. Πληρώνει για να βλέπει μεγάλες διοργανώσεις όπως το champions league και όχι τα Βενιζέλεια. Για αυτά υπάρχει και πρέπει να υπάρχει η κρατική τηλεόραση.

Παρά λοιπόν την οποια κρίση, η σχέση και η διαρκής κερδοφόρος συνεργασία δεν θα πάψει. Οποιος δεν βγαίνει εξω να κάνει έξοδα, θα προτιμήσει την τηλεόραση ως τη φθηνότερη μορφή ψυχαγωγίας. Το προϊον παραμένει και θα παραμείνει ισχυρό..

Δεν γνωρίζω πως ακριβώς θα διαμορφωθεί το τοπίο με την ψηφιακή τηλεόραση που μας έρχεται σε 4 χρόνια. Η λογική λεει πως θα έχουμε πολλαπλες επιλογές αλλά η ουσία θα παραμείνει ακριβώς η ιδια. Ουτε η τηλεόραση θα αφήσει το χρυσωρυχείο που λέγεται πρωταθλητισμός, ουτε ο πρωταθλητισμός θα αφήσει την τηλεοπτική βιτρίνα.

Η στοργή θα γίνει πιο ζεστή…