Μια από τις αρνητικές επιδράσεις των
σοσιαλ είναι πως μπορούν πολύ εύκολα όχι μόνο να διαδοθούν αλλά να γίνουν κοινή
συνείδηση τα παραμύθια. Διάφοροι δυστυχισμένοι στη ζωή τους που θέλουν να
νοιώσουν σημαντικοί, διαδίδουν με ιερή φλόγα δοξασίες και ψέματα.
Η εφημερίδα "Πρώτο Θέμα" έκανε τον
κόπο και πήρε μια συνέντευξη από τον γενικό διευθυντή της Ελληνικής
Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας, κύριο Παναγιώτη Παπασταματίου και του
έθεσε όλες τις θεωρίες σκοτεινής συνομωσίας και βλακείας. Ο άνθρωπος απάντησε
αναλυτικά. Παρεμπιπτόντως διαφωνώ με την τακτική «δεν ασχολούμαστε με την
ηλιθιότητα» γιατί η σιωπή σημαίνει ενοχή και η διαρκής αναπαραγωγή του αναπάντητου ψεύδους γίνεται κοινά
αποδεκτή αλήθεια.
Αναδημοσιεύω για λόγους αρχείου και
θα το έχω στη φαρέτρα σε όποιον μου αρχίσει τις ιστορίες
= = =
- Καίγονται τα δάση για να μπουν
ανεμογεννήτριες;
«Αυτό είναι ένα μεγάλο ψέμα που διακινείται, παρότι υπάρχουν καταγεγραμμένα
στοιχεία», λέει ο κ. Παπασταματίου. «Και από αυτά τα στοιχεία προκύπτει ότι τα
αιολικά πάρκα που έχουν τοποθετηθεί σε αναδασωτέες εκτάσεις καταλαμβάνουν μόνο
το 0,06% των καμένων εκτάσεων της χώρας». Η αλήθεια είναι ότι αν κάποιος θέλει
να τοποθετήσει ένα αιολικό πάρκο, το τελευταίο πράγμα που τον συμφέρει είναι να
κάψει το δάσος που θα το περιβάλλει. Κι αυτό γιατί θα μπλέξει στη γραφειοκρατία
και τους σκληρούς όρους των αναδασωτέων, που θα επιφέρουν μεγαλύτερο κόστος και
κυρίως μεγαλύτερη χρονική καθυστέρηση για την έναρξη ενός έργου.
Σημείωση δική μου: Συνήθως τοποθετούνται σε κορυφές που δεν υπάρχουν δέντρα. Οπότε δεν έχει νόημα να βάλει κανείς φωτιά. Επίσης δια νόμου μπορούν να τοποθετηθούν μέσα σε δασική έκταση. Οπότε τι ωφελεί να κάψεις το περιβάλλον;
- Φωτιές μπορεί να μην μπαίνουν, όμως
μήπως κόβονται δασικές εκτάσεις για να μεταφερθούν οι ανεμογεννήτριες στην
κορυφή ενός βουνού;
Δεν
πρόκειται για μύθο. Η αλήθεια είναι ότι για να περάσουν τα φορτηγά που
μεταφέρουν τους πυλώνες και τα τεράστια πτερύγια, πρέπει ή να διαπλατυνθούν οι
υπάρχοντες δασικοί δρόμοι ή να ανοίξουν καινούριοι, κάτι που συνεπάγεται κόψιμο
δέντρων. «Η δασική βλάστηση, δέντρα ή πουρνάρια», εξηγεί ο κ. Παπασταματίου στο
«ΘΕΜΑ», «δεν κόβεται κατά βούληση του επενδυτή, αλλά μετά από μελέτη του
Δασαρχείου. Και το κυριότερο είναι πως ό,τι κόβεται, αναδασώνεται πλήρως αλλού.
Για παράδειγμα, εάν η εγκατάσταση καταλαμβάνει 20 στρέμματα, με 5 εξ αυτών
δέντρα και 15 πουρνάρια, θα γίνει αναδάσωση σε 20 στρέμματα σε άλλο μέρος. Το
μέρος αυτό το υποδεικνύει το Δασαρχείο και μπορεί να είναι ακόμα και σε πολύ
μεγάλη απόσταση από το αιολικό πάρκο ή το σημείο που γίνεται η εγκατάσταση».
- Είναι αλήθεια ότι τα πτερύγια δεν
ανακυκλώνονται και μετά από μερικά χρόνια λειτουργίας θάβονται;
Το
90% της μάζας των ανεμογεννητριών (χάλυβας, χαλκός, σίδερο, αδρανή κ.λπ.)
ανακυκλώνεται πλήρως και εύκολα. Τα πτερύγια αποτελούν πρόκληση διότι
φτιάχνονται από συνθετικά υλικά που δεν ανακυκλώνονται εύκολα. Στην Ε.Ε.
επιτρέπεται η ταφή τους. «Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί πτερύγια από
ανακυκλώσιμα υλικά και μέθοδοι για ανακύκλωση των υπαρχόντων. Εμείς και άλλοι
ευρωπαϊκοί επιστημονικοί φορείς με τους οποίους συνεργαζόμαστε, προτείνουμε να
απαγορευθεί η ταφή στην Ευρώπη, ώστε να προωθηθεί η ανακύκλωση».
- Μετά από πόσο καιρό πετιούνται οι
ανεμογεννήτριες;
«Ο
ελάχιστος χρόνος ζωής μιας ανεμογεννήτριας είναι τα 20 χρόνια. Εχουμε σήμερα
στη χώρα μας ανεμογεννήτριες 25 ετών που λειτουργούν πολύ καλά. Οταν τελειώνει
ο κύκλος ζωής τους, στην Ελλάδα, το 90% των υλικών ανακυκλώνεται και τα
πτερύγια καταλήγουν συνήθως στην τσιμεντοβιομηχανία. Τα υλικά της
ανεμογεννήτριας τα παραλαμβάνει μια πιστοποιημένη εταιρεία. Τα πτερύγια,
συνήθως, τα κόβει σε μικρά κομμάτια που κατευθύνονται για ενεργειακή αξιοποίηση
στην τσιμεντοβιομηχανία ή αλλού».
- Μπαίνουν οι ανεμογεννήτριες σε
προστατευόμενες περιοχές και σκοτώνουν τα πουλιά;
Αν
και όλες οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έχουν εκφράσει τις απόψεις τους για τα
αιολικά, ο πιο σκληρός ελεγκτής των αιολικών είναι η Ελληνική Ορνιθολογική
Εταιρεία, η οποία θεωρεί πως «οι μέχρι τώρα πρακτικές εκμετάλλευσης της
αιολικής ενέργειας παρουσιάζουν και αξιόλογες αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό
περιβάλλον».
Η Ορνιθολογική αναφέρει ότι υπάρχουν δύο τύποι επιπτώσεων: άμεσες (προερχόμενες
από συγκρούσεις με τις εν γένει κατασκευές που υπάρχουν εντός του αιολικού
πάρκου) και έμμεσες (απώλεια ενδιαιτήματος, φραγμοί στη μετακίνηση, όχληση
κ.λπ.). Τα αιολικά εγκρίνονται κατά περίπτωση (ανάλογα με το αν υπάρχουν
αποικίες μεγάλων, δυσκίνητων πτηνών, όπως τα όρνεα, όπου δεν λαμβάνουν έγκριση)
σε περιοχές Natura και απαγορεύονται σε περιοχές Απόλυτης Προστασίας της Φύσης.
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία θεωρεί ότι το ιδανικό είναι να μην
εγκατασταθούν αιολικά πάρκα σε καμία περιοχή του δικτύου Natura έτσι ώστε να
διαφυλαχτεί ο χαρακτήρας τους ως περιοχές διατήρησης της φύσης.
Η ΕΛΕΤΑΕΝ απαντά ότι πλήθος επιστημονικών μελετών αποδεικνύουν ότι τα αιολικά
πάρκα μπορούν να συνυπάρχουν αρμονικά με τους πληθυσμούς ορνιθοπανίδας, αρκεί
να γίνεται σωστή χωροθέτηση και να χρησιμοποιείται η τεχνολογία. Σύμφωνα με
στοιχεία στα τέλη του 2023, από τη συνολική αιολική ισχύ στην Ελλάδα, το 31%
(941 ανεμογεννήτριες) βρίσκεται εντός σημαντικών περιοχών για τα πουλιά (ΣΠΠ).
Από τη λειτουργία των έργων αυτών, σύμφωνα με την ΕΛΕΤΑΕΝ, προκύπτει ότι οι
πραγματικές επιπτώσεις τους στην ορνιθοπανίδα δεν έχουν καμία σχέση με την
κινδυνολογία που δημιουργείται πριν από την εγκατάστασή τους. Επιπλέον, όποιες
επιπτώσεις εμφανίζονται κατά τη λειτουργία των αιολικών πάρκων μπορούν να
αντιμετωπιστούν. «Πάντα θα υπάρχουν κρούσεις (σ.σ.: πουλιών σε
ανεμογεννήτριες)», λέει ο κ. Παπασταματίου. «Ομως υπάρχουν λύσεις για να
περιοριστούν στο ελάχιστο και να μη θίγεται ο πληθυσμός των πουλιών.
Τοποθετείται ορνιθοραντάρ με συστήματα βιντεοπαρακολούθησης και θερμικές
κάμερες και με Τεχνητή Νοημοσύνη αναγνωρίζεται το είδος που πουλιού που
πλησιάζει. Τότε, εκπέμπεται ηχητικό σήμα για να το διώξει, πρακτική που
αποδίδει πάνω από 95%. Αν το πουλί δεν φύγει, το σύστημα δίνει σήμα και σταματά
να γυρνά η ανεμογεννήτρια».
- Μήπως εκπέμπουν ακτινοβολία ή έχουν
άλλες επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου;
Οι
επιστήμονες της ΕΛΕΤΑΕΝ είναι κάθετοι: Οι ανεμογεννήτριες δεν επηρεάζουν την
υγεία των ανθρώπων, ούτε την αναπαραγωγική ικανότητα των θηλαστικών. Για
παράδειγμα, ανεμογεννήτριες υπάρχουν μέσα στον αστικό ιστό του Αμστερνταμ, του
Αμβούργου, της Βοστόνης, του Τορόντο, στο London Eye σε απόσταση μόλις 10 μίλια
από το City και σε άλλες ανεπτυγμένες πόλεις, χωρίς να… πεθαίνει ο πληθυσμός
εκεί. Μία ανεμογεννήτρια σε απόσταση 200 μέτρων είναι πιο αθόρυβη (50 dBA) από
μια χαμηλόφωνη συνομιλία (60 dBA), ενώ το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο που δημιουργεί
το παραγόμενο ηλεκτρικό ρεύμα είναι χαμηλής συχνότητας και χαμηλότερης έντασης
από τα πεδία που προκαλούνται στις πόλεις και μέσα στα σπίτια από τις κοινές
οικιακές συσκευές. Οσο για τον ήχο που παράγουν σε πολύ χαμηλές συχνότητες,
περίπου 20 Hertz, ο οποίος ονομάζεται υπόηχος, δεν υπάρχει τεκμηρίωση για
κάποια επίπτωση στην υγεία, αλλά αν υπήρχε, θα έπρεπε ίσως πρώτα να
ανησυχήσουμε για άλλες συσκευές που τον εκπέμπουν επίσης, όπως τα συστήματα
κλιματισμού και εξαερισμού.
- Αφού είναι τόσο καλές οι
ανεμογεννήτριες, γιατί δεν έχουν πέσει οι τιμές του ρεύματος, αλλά, αντίθετα,
συνέχεια ανεβαίνουν;
«Αν
δεν είχαμε αιολικά, το ρεύμα θα ήταν ακόμα ακριβότερο. Ενα νέο αιολικό παράγει
ρεύμα με σταθερό κόστος για τον καταναλωτή 55-65 ευρώ τη MWh. Συγκριτικά, για
να εξάγουμε ένα συμπέρασμα, το κόστος από το φυσικό αέριο είναι 100-120 ευρώ τη
MWh (έχοντας φτάσει τα 400 ευρώ την περίοδο της ενεργειακής κρίσης) και από τον
λιγνίτη τα 200 ευρώ».
